گرمی نیوز

گرمی به عنوان یكی از شهرهای قدیمی استان اردبیل و حتی منطقه شمالغرب كشور ، دارای محلات مختلف با قدمت چند ده و چند صد و حتی چند هزار ساله است. این محلات عمدتا در بخش كوهستانی و جنوب شهر قرار گرفته اند كه اكثرا از بافت سنتی تشكیل یافته است.
«قلعه باشی» یكی  از محلات شهر گرمی است كه عنوان قدیمی ترین محله این شهر را یدك می كشد. محله ای كه درست در مركز شهر گرمی قرار گرفته و نقش مكانی كه چندین محله را به یكدیگر متصل می كند را بر عهده دارد. كاربری‌های سنتی همچون مسجد جامع و قسمت اعظم بازار شهر و همچنین وجود منازل مسكونی قدیمی در این محل حال و هوای خاصی از لحاظ بافت تاریخی و سنتی به این محله داده است.

طبق نوشته مورخان، شهر گرمی بیش از ۲۲۸ اثر تاریخی و باستانی دارد كه به ثبت رسیده است و بر اساس تحقیقات باستان ‌شناسان این شهر در قدیم‌الایام یكی از مراكز عمده استقرار اشكانیان بوده است. برخی ازمورخان نیز معتقدند این خطه از قدیم محل زندگی چند قوم از پارت ها بوده كه محل سكونت آن ها  قلعه باشی بوده است. از این رو است كه واژه گئرمی در گویش پارتها یك واژه مقدس بوده و وجود گورهای خمره‌ای موجود در گوشه و كنار شهرستان گرمی را دلیل می‌آورند. تاكنون هیچ منبعی در رابطه با قدمت محله قلعه باشی نوشته نشده است اما آنطور كه شواهد نشان می دهد قلعه بذ یا بذین كه محلی برای دفاع از شهر در برابر حجوم بیگانگان بوده است در قسمت سنگی این محله قرار گرفته بود. كتاب پژوهشی بر جغرافیای مغان نوشته سید محمد ابراهیمی پژوهشگر نام آشنای مغانی به صورت كامل به این موضوع پرداخته است.
علی رغم گسترش شهر گرمی در محلات هلال احمر به سوی بیله سوار و شهرك ولیعصر (عج) و تجمع اكثر ساكنان در محلات قسمت هموار شهر، همچنان قسمت اعظم بازار شهر گرمی در قسمت قدیمی و كوهستانی شهر كه بیشتر محله قلعه باشی را تشكیل می دهد، قرار دارد. در كنار آن وجود مسجد جامع، مسجد بازار، مسجد قلعه باشی و چندین هیأت مذهبی در این محل بر میزان عبور و مرور در محله افزوده است. محله قلعه باشی از چند نظر برای شهر گرمی حایز اهمیت بوده و نیاز به نگاه اساسی ازسوی مسؤلان دارد.

اما متأسفانه بزرگترین خلاء كه كاملا محسوس است؛ نبود اماكن آموزشی، رفاهی، ورزشی و فرهنگی در این محله است. ساكنین این محله حتی در سطح ابتدایی نیز باید فرزندان خود را برای آموزش به سایر محلات بفرستند. باید توجه داشت كه قلعه باشی دارای محیطی فشرده است كه فضای خالی برای ایجاد اماكن تفریحی و فرهنگی را ندارد. از این رو باید حداكثر استفاده از ظرفیت فعلی را داشت.
وجود بازار طلافروشان، آجیل فروشان، پشم صادراتی و سایر صنوف هر یك در قسمت خاصی از محله با اینكه ازچهره مناسب و نوین برخوردار نیست، اما باعث رونق دوچندان محله شده است. مشكل دیگر ترافیك سنگین خودرو در این محله است. كمبود پاركینگ در مركز شهر، رانندگان را مجبور می كند برای پارك خودروی خود به این محله بیایند و از سوی دیگر عریض نبودن معابر باعث ایجاد ترافیك سنگین می شود. البته با یك طرفه كردن خیابان های ورودی محله كمی از این بار ترافیك كاسته شده است اما باید یك راهكار اساسی و همیشگی برای این مشكل پیدا كرد.

گزارش جامع از محله قلعه باشی در سه بخش (لید گزارش، درخواست های مردمی و پاسخ مسئولان) تهیه شده است كه بخش های بعدی در روزهای آتی منتشر خواهد شد.

* گزارش از علی قاسمیان (روزنامه نگار و نویسنده)