گرمی نیوز

گرمی نیوز:

آزربایجان توركجه‌سینده گوجلو یازی یازانلارین سایی آرتماقدادیر. یازارلارین سایی چوخالدیقجا، یازیلاریندا سایی چوخالیر. سایدا گئنیشلنمك ایله برابر یازیلارین كیفیتیده آرتماقدادیر.

بیر یازینی نقد ائتمك، هم اثری تانیتماقدا، همده اونون قوت و ضعف یئرلرین بیللندیریب، یازینی داها گوجلندیرمكده بویوك اثری واردیر. بو ایكی-اوچ سطیرلیك گیریش ایله، "اصغر كیمی یولداش" قیسا حیكایه‌سینه بیر باخیش سالیریق. یازیا گیرمه‌دن اؤنجه بیر نوكته‌یه آیدینلیق گتیرمك لازیمدیر: یازیدا یازارین نیتی ایله هئچ بیر ماراق یوخدور. بوردا دانیشیق یازاردان یوخ، یازیدان گئدیر.

حیكایه‌یه قیسا بیر باخیش

یالنیز بیر گنج، 40 مترلیك بیر اوتاقدا یاشاییر. او روحیه ساریدان بیر آز موشكوللو نظره گلیر و اونو تك قالماغیلا ایلگیلندیریر. بیر دوستو اونا باش وورور، دوروموندا ناراحات اولور و گئجه بیر قادینلا دوستونون ائوینه گلیر. یالنیز گنج، قادینی دوستونون خانیمی فرض ائدیر، آنجاق خانیم اؤزون او بیر اینسانلارین ایختیاریندا قویان بیریسیدیر. یالنیز گنج روحو ساریدان بئله بیر دوروما حاضیر دئییل و شخصی خاجالات و اخلاقی ارزیشلرینه هوجوم اولدوغو اوچون چوخ هیرسلانیر و نهایت خانیمی بیر دربست تاكسی ایله یولا سالیر و اسكی یولداشی ایله دوستلوغون كسیر.

یازی‌نین نقدی

یازی اوچ اصلی بؤلومده نقد اولونوبدور. قونو، ساختار و دیل.

الف- قونو (موضوع): بو كیچیك حیكایه‌نین آدیندان بللی اولور كی اصلی مساله‌ یولداشلیقدیر، بونا باخمایاراق حیكایه‌نین ایچینده بئش-آلتی موضوعا راست گلمك اولور. بیرینجی موضوع، قیز-اوغلان آراسیندا قانونسوز اولاراق جینسی ایلگیدیر.  تابو اولموش بیر قونو باره‌ده یازماق، اوزو بیر یئنیلیك و بیر ایره‌لیلیش ساییلا بیلر.

گرمی نیوز:

نهایت كی ملا عمی یولا دوشدو. ملانصرالدین "آنا دیلی" گونو موناسیبت ایله یئنی یازی یازیبدیر. یازی هامیمیزین اورَگینده قالان بویوك بیر یارادان دانیشیر و چوخ اؤنملی بیر اؤنر قاباغا قویور. دولت دیلمیزه اؤنم وئرمیرسه، گلین اؤزوموز اؤز آنادیلیمیزه اؤنم وئره‌گین، گلین هامیمیز ال-اله وئریب آنادیلیمزی دیری ساخلایاغین....

آنا دیلی حاقّیندا چوخ سؤزلر دئییلیب و یازیلیبدیر. آمّا هئچ بیریسی بیزیم آنا دیلین دردینه چاره قیلمیر. بیلمیرم درد هارداندیر، آمّا بو دردین آغریسی آنا دیلیمیزین سوموك لرینه كئچیبدیر. ائله كی، تزه اوشاقلار بو دیلین چوخ سؤزلرینی باشا دوشمورلر و یئرینه فارس دیلینده كی سؤزلری ایشلدیرلر. دووشان یئرینه خرگوش دئمك، یوخسا باغا یئرینه لاك پشت دئمك ائله ده گؤزدن اوزاق قالان بیر سؤز دئییل بیزیم شهریمیزده. هله بیزیم شهریمیزده فارس دیلی چوخ تأثیر قویماییبدیر، وای باشقا شهرلرین حالینا.

وبلاگ لاردا، نشریه لرده مسئوللاردان چوخ گلئیلنیب لر كی، آنا دیلیمیزه باخمیرسینیز. آما بیر دفعه ده هئچ اولماسا اؤزوموزدن ایسته یك كی مسئوللارا گؤز باغلامایاق، اؤزوموز چالیشاق، اؤزوموز ایشله یك. بلكه آللاّه ایسته سه ایشیمیزین نتیجه سینی گؤرك.

بونا گؤره تكجه لازمدیر، آرتیق اورك یاندیراق، آرتیق اوخویاق و توركجه نی توركجه كیمی دانیشاق. فارسجا دیلی بیزه مؤحترم اولسا دا، توركجه دیلی بیزه عزیزدیر، موقدّسدیر و اونو قوروماق بیزه بورجدور.

بو دیل بیزیم وارلیغیمیزدیر. آما درد اودور كی انسان اؤز وارلیغیندان اوتانا. اؤزونو ایتیره. حال بو كی بیزیم دیلیمیزین شیرینلیگی آز دیل لرده اولا بیلر.

درد او دور كی، شیرین سؤزلریمیزی اؤزگه دیلده دئیك، سؤیوش لریمیزی آنا دیلیمیزده.

درد اودور كی، فارس دیلینین حافظیندن، بو گوءنكو ایتگین شاعرلرینی تانیاق، آمّا اؤز دیلیمیزده اوچ شاعرین آدینی دئیه بیلمه یك. فضولی نین بیر بئیت شعرینی اوخومایاق. صابرین شیرین ساتیرالارینی عؤمور بویو ائشیتمه یك.

درد او دور كی، هله اؤز دیلیمیزی یازیب اوخویا بیلمه دن، فارس دیلینده بؤیوك شاعر اولماق هوسینده اولاق.

بو دیل تكجه سؤزوموزو یئتیرمك اوچون وسیله دئییل. بو دیل كئچمیش لریمیزدن یئتیشن خزینه دیر. و گله جك لریمیزه امانتیمیزدیر.

گرمی نیوز:

گرمی، شهری كه دوستش دارم، با تمام ویژگی‌هایش.
با مردمانی ساده و بی‌ریایش و با دزدهای بیت‌المال و سیاستمدارش.
با نمایی زیبای كوهستانی‌اش كه تماشایش نعمتی است و با خیابان‌ها و معابر تنگ و كثیف و خاكی‌اش كه حالم را به هم می‌زند.
با مسئولینی كه از جنس خودمانند و مسئولینی كه در ارائه كوچكترین خدمات به خودمان ناتوانند.
با بزرگانی كه كارهای بزرگی را انجام می‌دهند و با كوچكانی كه با هیاهو در روزهای انتخابات بزرگ می‌شوند و بعد در هیاهوی جامعه خود را گم می‌كنند.
گرمی را دوست دارم به خاطر خاكش، به خاطر عادتی كه نامش را "وطن" گذاشته‌اند و آرامشی كه در آن می‌یابم. حس امنیتی بی‌نهایت و زیبا.
و دلم می‌گیرد به موقعی كه اثری از دوستانم در آن نمی‌بینیم. چراكه آنها برای درآمد چندرغاز در شهرهای دیگر به كارگری و كار مشغولند. و شهر پر است از خاطراتی كه جای خالیشان احساس می‌شود. و شهری پرخاطره كه توان تجدید آن را ندارد بسیار دلگیر است.
من گرمی را دوست دارم، به خاطر روستاهای زیبایی كه آن دربرگرفته‌اند. جای گرفته در دره رودخانه‌ها. با درختانی اندك و جنگلهای بسیار پراكنده.
و دلم می‌گیرد وقتی كه فقر عریان را در روستاهایش می‌بینیم و از هرچه خوشی است متنفر می‌شوم.
من گرمی را دوست دارم، به خاطر تاریخ گذشته‌اش و قلعه‌ها و تپه‌های تاریخی‌اش
و متاسفم از اینكه تمام آنها در غربتی عظیم به سربر می‌برند. تپه‌های كنده‌شده، قلعه‌های رها شده و اشیای شكسته شده كه ارزشی برای جویندگان و قاچاقچیان طلا ندارد.
و متاسفم كه در شهری با این عظمت تاریخی یك موزه تاریخی كوچك نیز وجود ندارد.
من گرمی را دوست دارم، به خاطر فرهنگ غنی مردمانش. به خاطر اجرای اپرای "او اولماسین بو اولسون" در سال 1335 در مدرسه خواجه نصیرالدین. با كمترین امكانات و در حالیكه عده‌ای زیادی برای اجرای آن تلاش شبانه‌روزی می‌كردند و به خاطر شاعران عاشق‌پیشه‌اش و محفلك و دوستانی كه عاشق علم‌اند
و متاسفم كه شاعران و بزرگان باید به سرعت از شهر خارج شوند تا مورد گزند نباشند. چرا كه اینجا باید اندیشه‌هایت را بو بكشند. و دیگر اینجا كسی با با موسیقی و اپرا كاری ندارد.
من گرمی را دوست دارم، با مردمان زحمت كشی كه برای گذران زندگی دست به هر كاری می‌زنند. تا تكه نانی بر سر سفره‌هایشان بگذارند.
و متاسفم از اینكه آنها گاو را به محوطه شهر می‌آورند و سر همدیگر كلاه می‌گذارند تا بتوانند نان‌های بیشتری را سر سفره داشته باشند.
من گرمی را دوست دارم
و از وضعیت آن متاسفم.....

گرمی نیوز:

بیرینجی پرده:

او تك و تنها، یاردیم‌سیز و اومودسوز یاشاییر. هر شئی قارانلیق‌لیغا دوغرو گئدیر. هر یئرده ظولم وار، تاریخ بویونجا ظولم و او بو ظولم‌لر قاباغیندا هئچ بیر گوجه مالیك دئییل. اونو اونا آتاسی اویره‌تمیش‌دیر، آناسی، فامیل‌لری و یاشادیغی توپلومو....

اونون دوشونجه‌لری بونلاری قبول ائتمیردی آنجاق بو ظولم قاباغیندا دورماق اونون همیشه‌لیك آرزوسو ایدی. او بیلیردی كی بیر اینسان ظولم قاباغیندا دورمالی‌دیر. آنجاق اونون ذهنینده یارانان دوشونجه‌لر ضعیف‌لیك، عورضه‌سیزلیك و بوشلوق‌لا دولوایدی....

او بیلیردی كی بو ظولم‌لره قارشی هئچ بیر گوجو یوخدور. ناخارتا چالیشسادا نهایتده اوغورسوزلوق‌لا اوزبه‌اوز اولاجاق و هر شئیی اوتوزاجاق، چونكو ظولمون گوجو سونسوزدور و اینسان‌لار بیربیرلرین و اوبیری‌لرین ظولم اونونده تك قویورلار....

ایكینجی پرده:

او تك باشینا بو ظولم‌لر اونونده دورماق ایسته‌میر. او بیلیر كی الیندن هئچ ایش گلمیر. باشلاییر یالوارماغا. آنجاق آتا-آناسی و توپلوم اونا اویرتمیشدیلر كی ظالیم قاباغیندا یالوارماق اولماز! او ظولم قاباغیندا دورماغا گوجو یوخدور و عینی حالدا ظولم صاحیبینه یالوارا بیلمیر....

او یالوارماغا و بو حدده ضعیف‌لیگینی بیرینه دانیشماق ایسته‌ییر و بو ظولم‌لر اونونده اوزوندن داها گوجلوسون آختاریر. او نهایت آختاردیغین تاپیر. بو دونیادا اولمایان بیر وارلیق....

گرمی نیوز:

سگ: من یك شیر هستم و سلطان و مالك تمام سرزمینهایی كه ادعا دارم. من سلطان همه جا هستم.

گرگ: اولا تو سگی بیش نیستی. از قلاده‌ای دور گردنت هست چه برداشتی داری؟ اویی كه تو را پرورش داده است و چنین افكار سخیفی در ذهنت جاداده است به دنبال چه بوده است؟

در ثانی كوهستان جایگاه گرگ است. كوهستان یك سلطان بیشتر ندارد و آن گرگ است. هیچ شیری را به كوهستان‌های بلند راهی نیست. چرا كه در كوهستان یك شیر را توان راه رفتن، دویدن و شكار نیست. و گرگ سلطان سرزمین‌های ناهموار است. سلطان سختی‌ها و آزادگی‌ها.......

و تو به واسطه حیله‌های روباه پیر بود كه قدرت گرفتی و اكنون وقت آنست دمت را روی كولت گذاشته و به حیاط همان روباه پیر بازگردی. كوهستان مقدس را به وجود نامقدس تو نیازی نیست.....

گرمی نیوز:

.....

اون ایل بوندان اوّل، شهریارین وفاتی نین ایل دؤنومو ایران اسلامی شورا مجلسینده، "روز ملی شعر و ادب" آدلاندی. آمّا تقویم لرده بو آد بئله تكمیل لشدی!! "روز ملی شعر و ادب فارسی".

من كی بیلمیرم "فارسی" كلمه سینی آرایا گتیرمگین علّتی نه دیر. آمّا بونو بیلیرم كی، بو ایش شهریارین آنا دیلینده یازان شاه اثرلرینه آغیز-بورون اگمك كیمی قیمتلنه بیلر. بئله بیر گوءن تقویمه لازم اولسا دا باشقا بیر شاعرین ایل دؤنومونه داها آرتیق لایقدیر. آمّا شهریار فارس دیلی نی دیكلتمكدن آرتیق ایراندا اولان موختلف فرهنگ لری یاخینلاشدیران بیر شخصیت كیمی گؤرونه بیلر. همین بو شخصیتی بیر فرهنگین نفعینه موصادره ائتمك، بؤیوك و چوخ فرهنگلی ایراندان بیر بؤیوك بیرلیك فورصتینی آلماق معناسیندادیر.

گرمی نیوز:

وبلاگ "دین خادیمی" كه توسط "عبدلصمد ملكی" اداره می‌شود، از معدود وبلاگ‌هایی هست كه دو بال هویتمان را بدون فدا كردن یكی دربرابر دیگری عرضه می‌كند. تورك بودن و مسلمان بودن، دو بال اصلی هویت ملت ماست. وبلاگ دین خادمی با نگارش قدرتمند توركی در زمینه دین قلمفرسایی می‌كند. چرا كه ایشان با سطح سواد كارشناسی ارشد در حوزه علمیه قم تحصیل می‌كنند. این وبلاگ نشان می‌دهد كه می‌توان دین‌دار بود و هویت خود را حفظ كرد. آری واقعا بین این دو هیچ تناقضی نیست چرا كه در طول تاریخ تورك‌ها "شمشیر اسلام" لقب گرفته‌اند. مهمترین دلیل روی كار آمدن رضاخان به جای حكومت تورك قاجار نیز ترسی بود كه مسیحیان اروپایی از اتحاد شمشیرهای اسلام داشتند. آنها با شعله ور كردن شوونیزم فارس قلب دنیای اسلام را هدف گرفتند و حكومتی ضد تورك و ضد عرب را برعلیه اسلام پرورش دادند. و ما هنوز هم در حال جنگ با علف‌های هرزی هستیم كه انگلیسی‌ها برایمان كاشته‌اند.....

بیر زامان بیر تورك واریدی كی فارسی دانیشاندا چوخ لهجه‌سی اولاردی. یعنی لهجه‌سی چوخ غلیظ‌ ایدی. بیله‌سیندن سوروشدولار كی آغا سن‌كی بو قدر فارسی كیتاب اوخویوب یازیرسان و بو قدر فارسی دانیشیرسان, نیه فارسینی عمللی باشلی دانیشمیرسان؟ !!

تورك همان غلیظ لهجه‌سی‌ایله جاواب وئریر: سیزین نظریزه من كی بو قدر فارسی كیتاب اوخوموشام, یازمیشام و بو قدر سیزه دانیشمیشام, فارسینی لهجه‌سیز دانیشا بیلمه‌رم؟!!!!

دئدیلر بس نیه فارسینی دوز دانیشمیرسان؟؟!!

تورك همان غلیظ لهجه‌ایله قاییدیب دئدی كی من باشاریرام فارسینی لهجه‌سیز دانیشام آما اورگیم ایستیر منیم سسیمی ائشیدنلر بیلسینلر كی من توركم !!

بو تورك بؤیوك اوستاد و موعاصیر فیلسوف رحمتلیك علامه محمد تقی جعفری ایدی .

http://din-xadimi.blogfa.com/post/257

گرمی نیوز:

بسمه تعالی
فراخوان چهارمین دوره جشنواره غیر‌دولتی «آنامین یایلیغی»
"ویژه كودكان و نوجوانان 6-17 سال)فقط به زبان توركی(؛ و نقد برای بزرگسالان)توركی و فارسی)"
چهارمین دوره جشنواره غیر‌دولتی «آنامین یایلیغی» با نماد همیشگی مادر «آنا» در كنار پاسداشت مقام «پدر» و با هدف ایجاد انگیزه، نشاط، شناسایی، شناساندن و بارور كردن استعدادهای نهفته در كودكان و نوجوانان عزیز در سه بخش داستان كوتاه (اؤیكوجوك)، شعر و دلنوشته (اورك سؤزو)-فقط به زبان توركی- برگزار می‌شود؛ همچنین جهت آسیب‌شناسی ادبیات توركی كودك و نوجوان منطقه آزربایجان، بخشی با عنوان {نقد ادبیات توركی – بویژه كتاب- كودك و نوجوان منطقه آزربایجان} در این دوره از جشنواره قرار داده شده است....

...اخبار رسمی جشنواره غیر‌دولتی «آنامین یایلیغی» از طریق وبلاگ انتشارات یایلیقwww.e-yayliq.blogfa.com ارائه می‌شود.

...شروع ارسال اثر: 15/5/1391
آخرین مهلت ارسال اثر: 25/6/1391 (مهلت ارسال اثر، تمدید نخواهد شد)
اعلام نتایج: 17/7/1391 مطابق با روز جهانی كودك

نحوه ارسال:
شركت كنندگان محترم، آثار و مشخصات خود را فقط به ایمیل {ss.donyavi@gmail.com} ارسال فرمایند، در ضمن شماره‌های 09358017967-09148637090 خطوط ارتباطی بین جشنواره و علاقمندان خواهد بود.

شرایط كامل در ادامه مطلب

گرمی نیوز:

 

«من بیر اینسانام؟!!/ بونا امین دئییلم!/ من بیر جانلی­یام؟!!/ بونا امین دئییلم!/ من بیر داشام/ قارغالار یووا سالیب قولاغیمدا/ اووجومدا اؤلو گؤیرچین/ باشیمدا قورویوب زئیتون یارپاقلاری/ قانقاللار بیتیب آیاقلاریمین دیبیندن/ ترپنمه­یه گوجوم چاتمیر/ اوره­ییم داش دویونه دوشوب/ منی بو طیلیسمدن قورتاران اولاجاقمی؟!!/ بونا امین دئییلم!/ ایسته­سز/ داش گؤوده­­می جیزیب/ یادیگار اولاراق/ یازا بیلرسیز/ آدینیزیلا/ سوی آدینیزی/ اینجیمه­رم/ بونا امینم…»

(داشلار، ر. ج)

رامین جهانگیرزاده

 

بیر آز وطن دئدیلر، سونرا پایلارینی آلماغا چالیشدیلار. پای بؤلنلر، اتینی شیشه چكیب، یئییب قودوردولار. بیر ـ بیرلرینین جانلارینا دوشوب، جان دئییب، جان ائشیتدیكلری وطنین سومویونو اویناتدیلار. اویونبازلارین الینده قارغ اولدو وطن. سومویو ـ سومویوندن آیریلدی. چارتلادی قابیرغاسی. قارغالارین گؤزلریندن باخدیق اونلارا. قاغالار یئنه ده قاغالانیب قاغایی­لارین اوستونده اوتوروب قاغالاندیلار:

ـ باس باییرا بورا وطندیر.....